عمارت باغ سپهدار قزوین؛ شاهکاری از دوره قاجار

عمارت باغ سپهدار قزوین؛ جلوه‌ای باشکوه از معماری دوره قاجار

عمارت باغ سپهدار، یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین بناهای شهر قزوین است که در انتهای خیابان فلسطین غربی واقع شده است. این عمارت باشکوه متعلق به محمدولی خان سپهسالار تنکابی، معروف به سپهدار اعظم، از رجال برجسته دوره قاجاریه است. ساخت این بنا به اوایل دوران پهلوی بازمی‌گردد و معماری آن الهام گرفته از دو اثر فاخر دوره‌های صفوی و قاجاریه، یعنی کاخ چهل‌ستون و مهمانخانه بزرگ قزوین است.

این عمارت تاریخی که در باغی پر از درختان سرسبز محصور شده، در سوم اسفند ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۲۲۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و هم‌اکنون به عنوان یکی از جاهای دیدنی و ارزشمند قزوین شناخته می‌شود.

تاریخچه عمارت باغ سپهدار قزوین

عمارت باغ سپهدار در سال‌های ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۷ هجری قمری به دستور محمدولی خان تنکابنی، از شخصیت‌های برجسته قاجار ساخته شد. در دوران جنگ جهانی اول، این عمارت توسط نیروهای نظامی روس و انگلیس مورد استفاده قرار گرفت. پس از این دوران، به دلیل بدهکاری مالیاتی مالک، بنا به تصرف دولت درآمد و به مرور به خاطر عدم رسیدگی دچار آسیب شد.

در سال ۱۳۳۵ خورشیدی، مرمت این بنا آغاز و به اداره کشاورزی واگذار شد. بعدها، این عمارت به موزه کشاورزی تبدیل گردید که در آن انواع ابزارهای سنتی کشاورزی مانند سم‌پاشی، گاوآهن، خرمن‌کوب، ترازوهای قدیمی، حوض‌های سنگی آبشخور، داس‌ها، اره‌ها، ظروف مسی و کوزه‌های سفالی به نمایش گذاشته شده‌اند.

مرتضی تدین، فعال فرهنگی قزوینی، نقش مهمی در حفظ و معرفی تاریخ کشاورزی استان قزوین داشته و تلاش‌های وی موجب تاسیس موزه کشاورزی در عمارت سپهدار شد. هرچند پس از مدتی موزه تعطیل شد و بخش‌هایی از وسایل آن به انبار یا مزرعه شخصی منتقل گردید.

معماری عمارت باغ سپهدار

این عمارت دو طبقه با معماری کوشک‌گونه، شامل مجموعه‌ای از اتاق‌های خدماتی و سالن مرکزی در طبقه همکف و تالار و اتاق‌هایی در طبقه فوقانی است. ایوانی دور تا دور بنا را در بر گرفته که جلوه‌ای خاص به آن می‌بخشد. ستون‌های متعدد در اضلاع مختلف ساختمان، نمایی باشکوه و متقارن ایجاد کرده‌اند و اختلاف ارتفاع کف عمارت با حیاط، به زیبایی و شکوه آن افزوده است.

این عمارت با الگوبرداری از کاخ‌های شاهانه، نمادی از قدرت و شکوه محمدولی خان سپهسالار تنکابی است و از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی مهم استان قزوین به شمار می‌آید.

دسترسی به عمارت باغ سپهدار قزوین

آدرس: استان قزوین، شهر قزوین، خیابان فلسطین غربی، بین خیابان حیدری و بلوار میرعماد
برای بازدید از این عمارت تاریخی می‌توانید به راحتی از مرکز شهر قزوین به سمت خیابان فلسطین غربی حرکت کنید و در انتهای آن، این بنا را مشاهده نمایید.