تالاب تپراق‌کندی، تکه‌ای آرام از طبیعت ارس | اردبیل – پارس‌آباد
در حاشیه‌ی رود خروشان ارس، جایی که آب و خاک در هم می‌آمیزند و آرامش در بستر طبیعت جریان دارد، تالابی پدید آمده که گویی به دست زمین و انسان مشترکاً ساخته شده است. تالاب تپراق‌کندی در شهرستان پارس‌آباد از توابع استان اردبیل، یکی از زیباترین تالاب‌های نیمه‌طبیعی شمال غرب ایران است؛ تفرجی برای پرندگان مهاجر، جاذبه‌ای برای طبیعت‌دوستان و سنگری برای حفظ منابع آب.
شکل‌گیری تالاب؛ نقش ارس و انسان
تالاب تپراق‌کندی با وسعتی حدود ۱۵ هکتار در اثر پیشروی رودخانه ارس و ایجاد سیل‌بندهایی برای جلوگیری از فرسایش خاک‌های مرزی ایران پدید آمده است. این تالاب نیمه‌طبیعی در حدود ۸ متر عمق دارد و از ترکیب آب رود ارس و چندین چشمه کوچک و بزرگ در ضلع جنوب‌غربی آن تغذیه می‌شود.
مازاد آب تالاب در زمان سیلاب از بخش پایین‌دست دوباره به رودخانه ارس می‌پیوندد و به نوعی این تالاب نقش یک تنظیم‌کننده طبیعی جریان آب را نیز ایفا می‌کند.
📍 موقعیت جغرافیایی:
N39°34′35″ E47°41′37″
فاصله تا روستای تپراق‌کندی (نزدیک‌ترین سکونتگاه): ۹۰۰ متر
زیستگاهی ارزشمند برای پرندگان آبزی
قرار گرفتن تالاب تپراق‌کندی در حاشیه رودخانه مرزی ارس، آن را به زیستگاهی مهم برای پرندگان آبزی و کنارآبزی تبدیل کرده است. در این منطقه، جوجه‌آوری پرنده باکلان کوچک و دیگر گونه‌های مهاجر ثبت شده که بر اهمیت این تالاب در حفظ تنوع زیستی منطقه می‌افزاید.
تهدیدهایی که آرامش تالاب را نشانه گرفته‌اند
با وجود زیبایی طبیعی و ارزش زیست‌محیطی، تالاب تپراق‌کندی از آسیب‌های انسانی در امان نمانده است. ورود پساب‌های خانگی، شست‌وشوی البسه و خودرو با مواد شوینده در نهرهای منتهی به تالاب، موجب ورود مواد شیمیایی و آلاینده‌های نفتی به این زیستگاه حساس شده است.
همچنین، زه‌آب زمین‌های زراعی بالا‌دست حاوی کودهای شیمیایی و سموم کشاورزی است که به تدریج وارد تالاب شده و آن را آلوده می‌سازد.
از دیگر عوامل مخرب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
رهاسازی زباله‌های خانگی و فضولات دامی در حاشیه تالاب
-
چرای بی‌رویه دام در مراتع اطراف
-
قطع درختان جنگلی حاشیه‌ای که موجب کاهش پایداری اکوسیستم شده است
تلنگری برای حفاظت
تالاب تپراق‌کندی نه‌تنها منبعی برای گردشگری طبیعی، بلکه بخشی از ثروت بومی منطقه پارس‌آباد است. با برنامه‌ریزی‌های اصولی، آموزش اهالی روستا و ایجاد زیرساخت‌های حفاظت محیط‌زیستی، می‌توان این تالاب را به نمونه‌ای از توسعه پایدار گردشگری در اردبیل تبدیل کرد.
۰ نظر