غار دو اشکفت، نخستین سکونتگاه انسان در کرمانشاه
در شمال شهر کرمانشاه، جایی در دامنه کوه سرسبز میوله و مشرف به پارک کوهستان، غاری پنهان در دل طبیعت وجود دارد که گویی قصه‌ای کهن را در دل سنگ‌هایش پنهان کرده است؛ غار دو اشکفت، یکی از باارزش‌ترین میراث‌های باستانی ایران و کهن‌ترین نشانه‌های سکونت انسان در منطقه کرمانشاه.
این غار با ارتفاعی نزدیک به ۱۶۰۰ متر از سطح دریا، در حدود ۳۰۰ متر بالاتر از دشت و با چشم‌اندازی زیبا به دامنه‌های اطراف، همچون نگهبانی خاموش از گذشته‌ای دور ایستاده است. بر پایه کاوش‌های باستان‌شناسی، دو دهانه غار که در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند، در دوران پارینه‌سنگی میانی، یعنی حدود ۱۲۰ تا ۴۰ هزار سال پیش، مأوای گروه‌هایی از انسان‌های شکارگر بوده‌اند؛ مردمانی که احتمالاً از تبار نئاندرتال‌ها بودند و برای بقا به دامان طبیعت پناه آورده بودند.
کشف و مطالعات باستان‌شناسی
داستان کشف این مکان به سال ۱۹۹۹ بازمی‌گردد، زمانی که باستان‌شناسان ایرانی، فریدون بیگلری و سامان حیدری، برای نخستین‌بار این غار را شناسایی و مورد بررسی قرار دادند. آنچه از یافته‌ها برمی‌آید، حاکی از سکونت موقت یا فصلی شکارچیانی است که به دلایل محیطی و اقلیمی، این غار را برای زندگی انتخاب کرده بودند. به‌ویژه دهانه شرقی غار، که محل اصلی استقرار این گروه‌ها بوده است.
ابزارهای سنگی و صنعت موستری
غار دو اشکفت گنجینه‌ای از ابزارهای سنگی است که همگی در چارچوب صنعت موستری زاگرس طبقه‌بندی می‌شوند. ابزارهایی چون خراشنده‌های جانبی، از جنس سنگ رادیولاریت که از اطراف غار برداشت شده و همچنین سنگ چخماق از منابع دورتر مانند تپه‌های گاکیه در شرق کرمانشاه (در فاصله ۱۲ کیلومتری). این تنوع منابع نشان می‌دهد که ساکنان غار علاوه بر شکارگری، در انتخاب و حمل منابع سنگی نیز برنامه‌ریزی داشته‌اند.
غار در دل تمدن
دو اشکفت تنها یکی از مجموعه‌ای از غارها و پناهگاه‌های باستانی در شمال کرمانشاه است. پناهگاه‌هایی همچون ورواسی، غار قبه در تنگ کنشت و همچنین غارهای بیستون، همگی نشانه‌ای از حضور دیرین انسان در این منطقه‌اند. وجه اشتراک آن‌ها، استفاده از موقعیت جغرافیایی مناسب، منابع آبی و دسترسی به ارتفاعات اطراف بوده است.
زندگی و تغذیه در دوران پارینه‌سنگی
مطالعات جانوری روی بقایای غار نشان می‌دهد که غذای اصلی ساکنان را گونه‌هایی مانند بز کوهی، میش وحشی، گورخر و اسب وحشی تشکیل می‌داد. همچنین، حیواناتی چون آهو، گاو وحشی، مارال و گراز نیز در زمره شکار این مردمان قرار داشتند.
غار دو اشکفت نه فقط یک مکان فیزیکی، بلکه دریچه‌ای به زندگی انسان در اعماق تاریخ است؛ مکانی که سکوت سنگ‌هایش روایتگر روزگارانی است که انسان برای بقا، ابزار ساخت، شکار کرد و در دل کوهستان‌های کرمانشاه زندگی را تجربه کرد.
۰ نظر