قله بینالود، نگین سبز خراسان رضوی

در قلب استان خراسان رضوی، جایی میان نیشابور و مشهد، رشته‌کوهی باشکوه قد علم کرده که به «بینالود» شهرت دارد. این رشته‌کوه با چشم‌اندازهای خیره‌کننده، قله‌های سربه‌فلک‌کشیده و دره‌های سرسبز، یکی از دیدنی‌ترین جلوه‌های طبیعت ایران است. قله بینالود و منطقه حفاظت‌شده‌ی اطراف آن، به‌عنوان یکی از آثار طبیعی و ملی کشور، با وسعتی حدود ۱۶۰۰ هکتار، هرساله علاقه‌مندان به کوهنوردی، طبیعت‌گردی و اکوتوریسم را به سوی خود می‌کشاند.

بلندترین نقطه، قله‌ای به نام شیرباد

گرچه قله بینالود از شهرت بیشتری برخوردار است، اما بلندترین نقطه‌ی این رشته‌کوه، قله‌ی شیرباد با ارتفاع ۳۴۲۰ متر است که در شمال روستای زیبای بوژان، در شمال شرقی نیشابور، قرار دارد. قله شیرباد با چشم‌اندازی بی‌نظیر، زمردی از جنس مه و باد را در دل خود جا داده است.

جغرافیای طبیعی و اهمیت زیست‌محیطی

رشته‌کوه بینالود با طول تقریبی ۱۳۰ کیلومتر، از شمال نیشابور تا جنوب‌غربی قوچان امتداد دارد. این رشته‌کوه در واقع مرز طبیعی میان جلگه‌ی نیشابور و دشت‌های مشهد و قوچان به‌شمار می‌رود. سه رودخانه‌ی دائمی کشف‌رود، اترک و کال شور از دل این کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند و زندگی را به دشت‌ها هدیه می‌دهند. افزون بر آن، رودهای فصلی و پرآبی مانند اخلمد، زشک، طرقبه، خرو علیا، دیزباد علیا، و میرآباد، با جریان دائمی خود باغات و زمین‌های کشاورزی منطقه را سیراب می‌کنند.

طبیعتی سرشار از زندگی

در دامنه‌های این کوه‌ها، تنوع گیاهی خیره‌کننده‌ای به چشم می‌خورد. گیاهان دارویی و خودرو مانند ریواس، گون، آویشن، زرشک کوهی، زیره کوهی، گلپر، موسیر، و تمشک دم گاوی در این منطقه به‌وفور یافت می‌شوند. این تنوع گیاهی، زمینه را برای حضور گونه‌های جانوری ارزشمندی چون قوچ و میش وحشی، پلنگ، گرگ، عقاب، شغال و روباه فراهم کرده است. همچنین پوشش ارس در بخش شمال‌غربی این رشته‌کوه، یکی از جلوه‌های طبیعی کم‌نظیر آن محسوب می‌شود.

چهارفصل در دل یک کوهستان

برف و یخ‌های زمستانه و بهاره تا اواسط تابستان، قله‌ها را سفیدپوش نگه می‌دارند. این ویژگی باعث شده که بینالود به یکی از مقاصد محبوب کوهنوردی در فصول گرم سال تبدیل شود. روستاها و ییلاقات زیبایی همچون بوژان، اخلمد، زشک، طرقبه، خرو، بار و دیزباد، با چشم‌اندازهای بدیع و آب‌وهوای مطبوع، در دامنه‌های این رشته‌کوه جای گرفته‌اند و گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کنند.

بینالود؛ بام خراسان

قله‌ی بینالود با ارتفاع ۳۲۱۱ متر، در نزدیکی نیشابور واقع شده و به “بام خراسان” مشهور است. این قله بخشی از رشته‌کوه البرز به‌شمار می‌رود و با وجود شرایط اقلیمی گرم و خشک منطقه، بارندگی سالیانه‌ی نسبتاً بالایی (حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌متر) دارد. از دیگر قلل مهم این منطقه می‌توان به فلسکه (۳۱۰۰ متر)، قوچگر (۳۰۵۰ متر) و شیرباد (۳۲۵۰ متر) اشاره کرد.

در شمال این رشته‌کوه، شاخه‌های فرعی با دره‌هایی صخره‌ای و عمیق دیده می‌شود که اخلمد، با آبشارهای تماشایی‌اش (آبشار اصلی با ارتفاع ۴۰ متر)، در میان آن‌ها می‌درخشد.