روستای دشت بزرگ گتوند؛ تاریخی‌ترین روستای با ۵ اثر ملی در خوزستان
روستای دشت بزرگ در بخش عقیلی شهرستان گتوند استان خوزستان واقع شده و با پیشینه تاریخی بیش از ۵۰۰۰ سال، یکی از کهن‌ترین روستاهای ایران به شمار می‌رود. این روستا دارای پنج اثر ثبت‌شده در فهرست میراث فرهنگی ملی است که اهمیت تاریخی و فرهنگی آن را دوچندان می‌کند.
طبیعت و چشم‌اندازهای بکر دشت بزرگ گتوند
روستای دشت بزرگ با گذر رودخانه نمک از میان زمین‌های خود، طبیعتی منحصر به فرد دارد. درختان توت و انجیر، قنات‌ها، حفره‌های آب زیرزمینی، زیارتگاه‌های متعدد و بناهای تاریخی با معماری‌های زیبا، مجموعه‌ای از جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی را برای گردشگران فراهم کرده‌اند.
نکته جالب توجه این است که دشت بزرگ تنها روستایی است که هم‌زمان از موهبت وجود چهار رودخانه کارون، شور، تلخاب و نمک بهره‌مند است. علاوه بر این، معادن نمک، گچ، سنگ و شن و ماسه در این منطقه واقع شده‌اند و بیشه‌زارهای طبیعی چشم‌اندازهای دیدنی خلق کرده‌اند.
آثار تاریخی و معماری منحصر به فرد
در دشت بزرگ آثار تاریخی فراوانی از دوره ساسانی همچون بند بهمن و آسیاب‌های آبی قدیمی دیده می‌شود که نشان از قدمت و اهمیت این منطقه دارد. قبرستان‌های متعدد و آثار به جا مانده از دوره‌های هخامنشی و ساسانی در اطراف روستا بر غنای تاریخی آن افزوده است.
معماری روستا به دوران صفوی، قاجار و پهلوی بازمی‌گردد و سازه‌های آبی خاصی مانند آب‌انبارهای سنگی و گچی، دخمه‌ها (استودان‌ها)، اشکفت‌ها و چشمه‌های آب معدنی از جاذبه‌های آن هستند. آبشار نمک‌آبی، قنات‌ها و حفره‌های زیرزمینی در شمال دشت بزرگ (کری) جلوه‌ای زیبا در میان دشت به وجود آورده‌اند.
شوادون‌ها؛ شاهکار معماری سنتی
شوادون‌ها، زیرزمین‌های عمیقی با سقف گنبدی شکل و سوراخ تهویه هستند که در گذشته برای خنک نگه داشتن فضا و نگهداری مواد غذایی در تابستان‌های گرم به کار می‌رفتند. این سازه‌ها بیشتر در مناطق دزفول و شوشتر دیده می‌شوند و در روستای دشت بزرگ نیز وجود دارند. با پیشرفت تکنولوژی، استفاده از شوادون‌ها کاهش یافت و امروزه تنها چند نمونه از آنها باقی مانده است.
جاذبه‌های گردشگری اطراف دشت بزرگ
-
تنگ عقیلی: منطقه‌ای زیبا با پل‌های تاریخی و چشمه‌های آب معدنی در کنار رودخانه کارون، یکی از بکرترین نقاط گردشگری استان خوزستان.
-
بند بهمن: تاسیسات آبی دوره ساسانی که بر روی رودخانه شور ساخته شده و دارای کانال‌ها و آسیاب‌های قدیمی است.
-
کریا: حفره‌های بزرگ طبیعی در شمال روستا که به دلیل سفره‌های آب زیرزمینی ایجاد شده‌اند و به عمق ۱۲ متر می‌رسند.
-
سور نمک: رودخانه‌ای پر از املاح نمکی که در گذشته منبع تامین نمک منطقه بوده است.
دسترسی به روستای دشت بزرگ گتوند
روستای دشت بزرگ در کمتر از ۲۰ کیلومتر مسیر جاده شوشتر-گتوند قرار دارد و به راحتی قابل دسترسی است.
۰ نظر