غار کرفتو؛ غار تاریخی دیواندره کردستان

غار تاریخی کرفتو در شهرستان دیواندره استان کردستان

غار باستانی کرفتو، یکی از شگفتی‌های طبیعی و تاریخی استان کردستان است که در فاصله حدود ۶۰ کیلومتری شمال شهرستان دیواندره و نزدیک روستای یوزش باش کندی واقع شده است. این غار آهکی و صخره‌ای، از جاذبه‌های مهم گردشگری استان کردستان محسوب می‌شود و داستان‌های هزاران ساله سکونت و معماری دستکند در آن به چشم می‌خورد.

تاریخچه و اهمیت غار کرفتو

کرفتو در دوران سوم زمین‌شناسی شکل گرفته و از دل آب‌های زیرزمینی بیرون آمده است. در طول تاریخ، از دوره پیش از تاریخ تا دوران اسلامی، این غار به عنوان مکانی برای سکونت و عبادت مورد استفاده قرار گرفته است. معماری صخره‌ای چهار طبقه این غار، که در دل کوه کنده شده، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های آن است. این معماری شامل اتاق‌های تو در تو، پنجره‌ها، نورگیرها و راهروهایی است که دسترسی به طبقات مختلف را ممکن می‌سازد. همچنین پله‌های سنگی در این بنا به خوبی حفظ شده‌اند.

غار کرفتو در تاریخ ۲۰ بهمن‌ماه ۱۳۱۸ با شماره ۳۳۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

دلیل نامگذاری غار کرفتو

نام «کرفتو» ریشه در زبان کردی دارد و تفسیرهای متعددی برای آن ارائه شده است؛ برخی معتقدند نام غار از عبارت «قلعه کرفتو» یا «قه‌لای که رفتو» برگرفته شده است. دیگر نظریه‌ها آن را از کلمه «گرفتو» به معنی گرفته و فتح شده می‌دانند. همچنین تحقیقاتی وجود دارد که ترکیب «کرف» به معنای ستایش و «تو» به معنی خورشید را نشان می‌دهد و معنا را «ستایشگاه خورشید» می‌داند.

معماری و نقش‌های غار

در طبقه سوم غار، معماری به شکلی خاص و دقیق تراشیده شده است و سقف‌ها به شکل کمانی ساخته شده‌اند. درگاه‌ها، پله‌ها، پنجره‌ها و تزئینات آن اهمیت فرهنگی فراوانی دارند. در بالای ورودی یکی از اتاق‌ها، کتیبه‌ای به زبان یونانی دیده می‌شود که به معبد هراکلس اشاره دارد. ترجمه آن چنین است:

“این خانه هراکلس است؛ هر کس در آن وارد شود، در امان است. آنجا که هراکلس سکونت دارد، باشد که پلیدی در آن راه نیابد.”

نقوشی از حیوانات، انسان و گیاهان مانند مارال، گوزن و سوارکاران بر روی دیواره‌های غار کنده‌کاری شده‌اند. برخی از این نقش‌ها متعلق به دوره‌های بسیار قدیمی هستند.

آب زلال و جاری در غار همچنان وجود دارد و برای بازدید از برخی بخش‌ها لازم است با قایق‌های کوچک عبور کنید. این ویژگی‌ها، غار کرفتو را به محلی بی‌نظیر برای دوستداران تاریخ و طبیعت تبدیل کرده است.

نحوه دسترسی به غار کرفتو

برای رسیدن به غار کرفتو ابتدا به شهرستان دیواندره سفر کنید. از دیواندره به سمت سقز حرکت کرده و پس از گذشتن ۲۳ کیلومتر به دوراهی تکاب می‌رسید. از اینجا به سمت جاده فرعی تکاب حرکت کنید و پس از ۳۵ کیلومتر به مسیر منتهی به غار کرفتو خواهید رسید. پس از ۴ کیلومتر رانندگی در این مسیر، به غار تاریخی خواهید رسید.

فاصله‌ها:

• از سنندج تا غار کرفتو حدود ۱۶۳ کیلومتر

• از تکاب تا غار کرفتو حدود ۳۵ کیلومتر

آدرس دقیق: استان کردستان، حدود ۶۷ کیلومتری شمال غرب شهرستان دیواندره