معرفی گنبد علویان همدان
گنبد علویان یکی از آثار تاریخی ارزشمند استان همدان و شهرستان همدان است که در چهارباغ علویان، نزدیک میدان امامزاده عبدالله واقع شده است. این بنا، نمادی از معماری دوران اسلامی و هنر گچ‌بری و آجرکاری است که با جزئیات ظریف و زیبایش چشم هر بازدیدکننده‌ای را به خود جذب می‌کند.
موقعیت و ساختار بنا
سطح شبستان ورودی گنبد علویان نسبت به زمین‌های اطراف و دیوارهای خارجی بنا در ارتفاع ۱۱۲ متر قرار دارد. این ارتفاع موجب شده است که هفت پله ارتباط بیرون و داخل بنا را ممکن سازد. در هر کنج بنا دو تاقچه بلند و همچنین دو تاق‌نما در اضلاع غربی و شرقی وجود دارند که با تزیینات گچ‌بری زیبایی آراسته شده‌اند.
محراب و نورگیرها
محراب بنا در ضلع جنوبی واقع شده و با گچ‌بری‌های بدیع و هنرمندانه خود بر شکوه و جلال بنا افزوده است. نورگیرهای نزدیک سقف، روشنایی مناسب و ملایمی را به فضای داخلی بنا می‌بخشند و فضایی آرام و دلنشین ایجاد می‌کنند.
دسترسی به سقف و سرداب
در برج شمال شرقی، راه‌پله‌ای کم‌عرض وجود دارد که دسترسی به سقف را فراهم می‌کند. همچنین، راه‌پله‌ای غیرمتعارف درون محراب ساخته شده که به سرداب بنا منتهی می‌شود. این سرداب شامل شش حجره است و دو قبر متعلق به بزرگان خاندان علویان در آن واقع شده‌اند.
تزئینات سرداب و شباهت‌های تاریخی
قبور درون سرداب به شکل مکعب مستطیل هستند و با آجرهای لعابدار فیروزه‌ای مزین شده‌اند. ساختار ظاهری گنبد علویان شباهت بسیاری به گنبد سرخ مراغه ساخته شده در سال ۵۴۲ هجری قمری دارد. همچنین تزئینات غنی و متراکم درونی آن، یادآور گنبد حیدریه قزوین از اوایل قرن ششم هجری است. به همین دلیل، گنبد علویان همدان یکی از بناهای برجسته تاریخی آن دوره به شمار می‌آید.
مرمت و حفاظت از گنبد علویان همدان
اداره کل باستان‌شناسی در سال ۱۳۱۷ اقدام به مرمت این بنا کرد و پوششی از چوب و شیروانی برای حفاظت آن ایجاد نمود. این مقبره آجری، مشابه سایر مقبره‌های چهارضلعی، روی سکویی قرار دارد که در واقع طبقه زیرین بنا است. جلوی درب ورودی، ۹ پله سنگی به چشم می‌خورد که راه ورود به بنا را هموار می‌کند.
امروزه سازمان میراث فرهنگی استان همدان، محوطه اطراف گنبد علویان را حصارکشی کرده و با دقت از این اثر تاریخی حفاظت می‌کند. در طول سالیان متعدد، این بنا چندین بار مرمت شده تا اصالت و استحکام آن حفظ شود.
نحوه دسترسی به گنبد علویان در شهرستان همدان
گنبد علویان در منطقه چهارباغ علویان، در نزدیکی میدان امامزاده عبدالله در شهر همدان قرار دارد. این بنا از سمت شمال در خیابانی واقع شده که میدان عین‌القضات را به میدان امامزاده عبدالله متصل می‌کند. از جنوب به خیابان باباطاهر و از شرق به خیابان اکباتان محدود می‌شود.
-
آدرس دقیق: استان همدان، شهرستان همدان، چهارباغ علویان، نزدیک امامزاده عبدالله
۰ نظر