سفر به عمارت سالار سعید؛ گنجینه‌ای در دل سنندج، استان کردستان
در دل سنندج، شهری پر از تاریخ و فرهنگ در استان کردستان، عمارت باشکوهی قرار گرفته که اکنون به یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری تبدیل شده است؛ موزه سنندج که در عمارت سالار سعید قرار دارد، محلی است برای قدم زدن در دل تاریخ و لمس فرهنگ غنی منطقه.
این عمارت در حدود ۱۵۰ سال پیش، هم‌زمان با حکومت ناصرالدین شاه قاجار، به دستور یکی از علمای برجسته اهل سنت، ملا لطف‌الله شیخ‌الاسلام، قاضی‌القضات کردستان، ساخته شد. بنایی با ظرافت‌های معماری بی‌نظیر که گویی برای روایت قصه‌هایی از گذشته‌های دور بنا شده است. سال‌ها بعد، پس از تقسیم عمارت میان نوادگانش، بخش بیرونی آن به تملک سالار سعید درآمد. همین بخش بعدها در سال ۱۳۵۱ به وزارت فرهنگ و هنر واگذار شد و پس از مرمت، در سال ۱۳۵۴ با عنوان موزه سنندج افتتاح گردید.
موزه سنندج؛ آینه‌ای از فرهنگ و تمدن ایران
بخش تاریخ و باستان‌شناسی موزه در طبقات اول و دوم عمارت قرار دارد. طبقه اول با تالار شاه‌نشین و ارسی‌های هفت‌لنگه، گچ‌بری‌های نفیس و آیینه‌کاری‌های درخشان، شما را به دل تاریخ می‌برد. در اینجا آثار تاریخی از دوره ماد، ماناها و دوران قبل از اسلام، از جمله اشیای مفرغی، سفالی، عاج و استخوان‌های مکشوفه از تپه زیویه و غار کرفتو به نمایش درآمده‌اند.
طبقه دوم به دوره‌های اسلامی تا پایان عصر قاجار اختصاص دارد. در این بخش، سفالینه‌هایی از قرون ۶ و ۷ هجری قمری از شهرهایی چون ری، نیشابور و کردستان در معرض نمایش قرار گرفته‌اند. اشیای مفرغی، مسی، نقره‌ای، سکه‌ها و مهرهای اسلامی نیز از دیگر گنجینه‌های این بخش هستند.
زیرزمین موزه؛ بازتابی از زندگی مردم کردستان
در زیرزمین و حوض‌خانه‌ی چشم‌نواز بنا، بخش مردم‌شناسی قرار دارد. این فضا با سقف‌های گنبدی، آیینه‌کاری‌های درخشان و گچ‌بری‌های اصیل، آینه‌ای از زندگی سنتی مردم کردستان است. ابزارهای قدیمی، وسایل زندگی روزمره و نمونه‌هایی از فرهنگ عامه مردم منطقه، بازدیدکننده را با سبک زندگی گذشته آشنا می‌کند.
سفری به اعماق تاریخ در بخش پیش از تاریخ
در راهرو ورودی موزه، بخشی تحت عنوان پیش از تاریخ قرار دارد که مجموعه‌ای از ظروف سفالی کشف‌شده در شهرستان بانه و مناطقی از کنگاور را در خود جای داده است. پیه‌سوزهای سفالی بانه از آثار شاخص این بخش هستند که توجه علاقه‌مندان به باستان‌شناسی را جلب می‌کنند.
از زیویه تا ری؛ آثار شاخص دوران تاریخی
مهم‌ترین گنجینه موزه در سالن اصلی، اتاق‌های جانبی و راهروی خروجی قرار دارد: آثار تپه تاریخی زیویه. زیورآلات طلایی، ظروف سفالی با لعاب‌های رنگارنگ، اشیای مفرغی چون تبر، سنجاق و سوزن، و آثار عاج و استخوانی با نقش‌های اسطوره‌ای از جمله این آثارند. همچنین، مجموعه‌ای از اشیای فلزی و سفالی، مجسمه‌های کوچک و ظروف شیشه‌ای و خمره‌های تدفینی در این بخش جای گرفته‌اند.
شکوه هنر اسلامی در بخش دوران اسلامی
بخش دوران اسلامی موزه، به دو بخش سفالی و فلزی تقسیم می‌شود. ظروف لعاب‌دار، بشقاب‌ها، مجسمه‌ها و ریتون‌هایی که از هنرمندی سفالگران ایران‌زمین حکایت دارند، بیشتر از مناطقی چون ری، نیشابور و کاشان گردآوری شده‌اند. اشیای فلزی شامل سینی، سنگابه، دیگچه، و پیه‌سوزها از دیگر آثار برجسته این بخش‌اند.
بخش نمایش موقت؛ نگاهی نو به هنر
در زیرزمین موزه، بخشی برای نمایش‌های موقت در نظر گرفته شده است. در حال حاضر، این بخش میزبان آثار هنری خارجی از جمله مجسمه‌های برنزی و ظروف شیشه‌ای است که هرچند مدت تعویض می‌شوند.
در فضای باز محوطه نیز سنگ‌نوشته‌ها و کتیبه‌ها، از جمله سنگ‌قبرهای تاریخی، نگهداری می‌شوند؛ گویی که هر کدام روایتی هستند از گذر ایام و شکوه مردمانی که بر این سرزمین زیسته‌اند.
۰ نظر